ΕP001.19 EARTHWOOD | Βιοκλιματική Κατοικία - KAAF

ΕΡΓΟ: EARTHWOOD | Βιοκλιματική Κατοικία

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: KAAF I Kitriniaris Associates Architecture Firm (Αλέξανδρος Κιτρινιάρης)

ΣΤΑΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: Ελευθερία Τσακανίκα

ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ: Βασίλης Παρασκευόπουλος

ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Σαλαμίνα, Αττική, Ελλάδα

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

• ΒΡΑΒΕΙΟ: Europe 40under40 Award 2018 I Architecture
• ΒΡΑΒΕΙΟ: German Design Award 2018 I Excellent Communications Design I Architecture
• ΤΙΜΗΤΙΚΟΣ ΕΠΑΙΝΟΣ: The American Architecture Prize 2017 I Green Architecture
• ΧΑΛΚΙΝΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ: IADA - International Architecture A’ Design Award 2017
• ΧΑΛΚΙΝΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ: GAIA - International Green A’ Design Award 2017

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η σχεδιαστική πρόκληση

Η κύρια πρόκληση του έργου είναι η δημιουργία ενός αρχιτεκτονικού πρωτοτύπου το οποίο δύναται να κατασκευαστεί σε ελάχιστο χρονικό διάστημα (2-4 ημέρες), να αποτελείται από φυσικά δομικά και ανακυκλώσιμα υλικά, όπως ο τοίχος από συμπιεσμένη γη και το κέλυφος της κατοικίας από σταυρωτή επικολλητή ξυλεία, να είναι ενεργειακά αυτόνομο μέσω της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της βέλτιστης διαχείρισης και ανακύκλωσης του νερού, σε μια γενικότερη προσπάθεια βελτίωσης των συνθήκων διαβίωσης, μείωσης του οικολογικού αποτυπώματος και μεγιστοποίησης της θετικής επίδρασης του έργου στο περιβάλλον.

Κατόψεις της βιοκλιματικής κατοικίας.

Προσόψεις της βιοκλιματικής κατοικίας.

Η συνθετική δομή

H μελέτη της κατοικίας Earthwood διαχειρίζεται αναπαραγωγικές κυκλικές σχεδιαστικές διαδικασίες, ενσωματώνοντας βιώσιμες τεχνολογικές εφαρμογές με παραδοσιακές κατασκευαστικές τεχνικές.  

Το ανάπτυγμα της συνθετικής δομής της κατοικίας αναπτύσσεται από τα εξής επίπεδα: Το «γόνιμο έδαφος», το «φυτικό στέγαστρο», τον «τοίχο από συμπιεσμένη γη» και την «ξύλινη κατοικία. Η κατοικία, Earthwood, έλαβε το όνομα της από τον συνδυασμό της συμπιεσμένης γης (earth) ως πρωτογενές φυσικό υλικό και του ξύλου (wood) ως δομικό ανακυκλώσιμο υλικό.

Το ανάπτυγμα της συνθετικής δομής της κατοικίας αναπτύσσεται από τα εξής επίπεδα: Το «γόνιμο έδαφος», το «φυτικό στέγαστρο», τον «τοίχο από συμπιεσμένη γη» και την «ξύλινη κατοικία».

Ανάπτυγμα συνθετικής δομής

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ανακύκλωση ύδατος

Οι συνθετικές χειρονομίες της κατοικίας βοηθούν στην βέλτιστη βιοκλιματική της λειτουργία. Το γωνιακό άνοιγμα ακολουθεί τον άξονα της Ανατολής, με πρόθεση την δημιουργία ενός προστατευμένου κελύφους στον Νότο. Η επιφάνεια του δώματος αποκτά κλίση 10% τόσο για την καλύτερη απόδοση των φωτοβολταϊκών, όσο και για την βέλτιστη συλλογή του νερού από την επιφάνεια της. 

Παράλληλα η ενεργειακή αυτονομία της κατοικίας, πραγματοποιείται με την εγκατάσταση 80 φωτοβολταϊκών πάνελ στο πάχος της επιφάνειας της στέγης καθώς και δυο υδατοδεξαμενών, με σκοπό να συλλέγουν το νερό από τις ειδικά διαμορφωμένες επιφάνειες του περιβάλλοντος χώρου και της στέγης και να το ανακυκλώνουν είτε για εσωτερική χρήση εντός της κατοικίας είτε για άρδευση. Στην κατεύθυνση αυτή, το φυτικό στέγαστρο συμβάλει επίσης στην βελτίωση του μικροκλίματος δημιουργώντας στεγασμένες αυλές.

Ανάπτυγμα βιοκλιματικής λειτουργείας. 

Η επιλογή του ξύλου ως φυσικό δομικό ανακυκλώσιμο υλικό.

Πιο συγκεκριμένα, η κατοικία κατασκευάζεται από πάνελ σταυρωτής επικολλητής ξυλείας τα οποία κατασκευάζονται από τοπικά εργοστάσια και τα οποία μεταφέρονται και συναρμολογούνται στο οικόπεδο. Η κατασκευή εσωτερικά επικαλύπτεται με γυψοσανίδα χρώματος λευκού αφήνοντας παράλληλα ένα διάκενο για την εξυπηρέτηση μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Εξωτερικά τοποθετείται θερμομόνωση ενώ η κατασκευή ολοκληρώνεται με την ανάρτηση της εξωτερικής οψης η οποία αποτελείται από κατακόρυφο σανίδωμα δρυός και υαλοπετάσματα με θερμοδιακοπή.

Ένα γωνιακό άνοιγμα συνολικού μήκους 11μ. χωρίς ενδιάμεσα υποστυλώματα, ανοίγεται προς την πλευρά της κεντρικής αυλής, ενώ ταυτόχρονα δημιουργείται η αίσθηση της διείσδυσης του τοίχου από συμπιεσμένη γη στο εσωτερικό της κατοικίας. 

Η είσοδος της κατοικίας γίνεται από την πλευρά ενός πεζοδρόμου. Χαρακτηριστικό της σύνθεσης είναι ότι το ξύλινο περίβλημα της όψης ενσωματώνει τα ανοίγματα με αποτέλεσμα να μοιάζει τελείως συμπαγής.  

Στην δυτική πλευρά δημιουργείται μια κρυφή ιδιωτική αυλή στην οποία υπάρχει μια υφιστάμενη κουκουναριά, κάτω από την οποία τοποθετείται μια ξύλινη εξέδρα δημιουργώντας έναν ιδιωτικό χώρο χαλάρωσης κάτω από την σκιά του υψίκορμου δένδρου.

Ο εσωτερικός κρυφός κήπος με νερό επικοινωνεί άμεσα με το υπνοδωμάτιο, ενώ ταυτόχρονα ο τοίχος διαχωρίζει την κύρια δημόσια αυλή της κατοικίας από την ιδιωτική. Η επιφάνεια του νερού βελτιώνει το μικροκλίμα ενώ ταυτόχρονα λειτουργεί και ως δεξαμενή συλλογής ομβρίων υδάτων. 

Οι εσωτερικοί τοίχοι επικαλύπτονται με λευκό σοβά και το δάπεδο με γκρι τσιμεντοκονία ώστε να αναδεικνύεται η εισχώρηση του τοίχου από συμπιεσμένη γη στο εσωτερικό της κατοικίας. 

Η επιλογή του χώματος ως φυσικό δομικό ανακυκλώσιμο υλικό.

Η κατασκευή του τοίχου από συμπιεσμένη γη, γίνεται επί τόπου, in situ.  Αρχικά δημιουργείται ένα μικρό εμφανές πέδιλο από οπλισμένο σκυρόδεμα με αναμονές οπλισμού όσο το ύψος του τοίχου. Το πέδιλο βρίσκεται σε απόσταση 40εκ. πάνω από το διαμορφωμένο έδαφος για την αποφυγή υγρασιών. 

Στην συνέχεια με την χρήση ενός ξυλοτύπου ο οποίος ολισθαίνει ανάμεσα σε ξύλινους κατακόρυφους οδηγούς τοποθετείται η πρώτη στρώση του μίγματος χώματος το οποίο περιλαμβάνει, πηλό, άμμο, λεπτόκοκκα αδρανή και χαλίκι, μαζί με ένα ποσοστό 5-10% τέφρας και ποσοστό 5-10% άσβεστου ή τσιμέντου. Το μίγμα εφόσον στρωθεί ομοιόμορφα μέσα στον ξυλότυπο συμπιέζεται με μηχανικό ή χειροκίνητο εξοπλισμό ανά 20 εκ. περίπου.

Αξονομετρικό κατασκευαστικό ανάπτυγμα τοίχου από συμπιεσμένη γη. 

Αξονομετρικό κατασκευαστικό ανάπτυγμα κατοικίας. 

* Οι πληροφορίες και το φωτογραφικό υλικό παραχωρήθηκαν από το αρχιτεκτονικό γραφείο Kaaf © / Kitriniaris Associates Architecture Firm *