Φοιτητής: Παναγιώτης Λιόντος
Επιβλέπων: Κωνσταντίνος Μπούρας
Σχολή: Τμήμα Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής
Ο ΕΛΑΙΩΝΑΣ :
Σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι ο επανασχεδιασμός βιομηχανικού χώρου σε χώρο συν-εργασίας στον Ελαιώνα. Ο Ελαιώνας αποτελεί μια ιστορικά σημαντική περιοχή στην εξέλιξη της Αθήνας και χαρακτηρίζεται σήμερα από εκτεταμένα βιομηχανικά ερείπια. Η τοποθεσία του βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το ιστορικό κέντρο της Αθήνας και εκτείνεται μέχρι τα όρια του Πειραιά, ενώ περιμετρικά του έχουν αναπτυχθεί σημαντικοί άξονες κυκλοφορίας.
ΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΚΤΙΡΙΟ :
Πιο συγκεκριμένα, το κτίριο βρίσκεται παράλληλα της οδού Πέτρου Ράλλη, με άμεση πρόσβαση από τις όμορες οδούς [Δωρίδος και Πόντου]. Το υπάρχον κέλυφος αποτελείται από τρία επίπεδα και ένα πατάρι στο ισόγειο, με συνολική επιφάνεια 5.100 τ.μ.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ:
Η κεντρική ιδέα του σχεδιασμού αντλείται από τα κοινά στοιχεία της ιστορίας του κτιρίου και της περιοχής, δηλαδή το στοιχείο της ελιάς και του νερού.
ΕΜΠΝΕΥΣΗ :
Η ιστορία του Ελαιώνα περιγράφεται στο βιβλίο του Gustave Flaubert [1850] «Ταξίδι στην Ελλάδα» , μέσα από το απόσπασμα : ‘’Ξεκινήσαμε από την Αθήνα στις 8 το πρωί για την Ελευσίνα. Ο δρόμος μας αφήνει δεξιά το δρόμο για Πειραιά και μπαίνει σε έναν ελαιώνα. Ένας ουρανός σταχτοκύανος βαθύς, φτιαγμένος από παχιά στρώματα το ένα πάνω στο άλλο, με φωτίζει τις γκριζοπράσινες φυλλωσιές των λιόδεντρων [ελαιόδεντρα] . Νερό κυλά δίπλα στο δρόμο και στα καλλιεργημένα χωράφια, ανάμεσα στους κορμούς των δένδρων’’,
Στο κτίριο στεγαζόταν η Σαπωνοποιία Ερμής, όπου παρασκευάζονταν σαπούνια με κύρια συστατικά το νερό και τα έλαια.
ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ :
Έτσι, το νερό παρομοιάζεται με την ροϊκότητα [διοχέτευση] και την κίνηση. Για το λόγο αυτό, ενσωματώνεται στο σχεδιασμό με την δημιουργία μιας ενιαίας ράμπας, μέσω της οποίας θα επικοινωνούν τα επίπεδα του κτιρίου.
Αντίστοιχα, η ελιά, ως βασική πηγή των ελαίων, παρομοιάζεται ως βασικός άξονας του κτιρίου, όπου τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά, όπως το νερό και ο φυσικός φωτισμός, συμβάλλουν στην ανάπτυξή της.
ΑΝΑΓΩΓΗ :
Σύμφωνα με την κεντρική ιδέα του σχεδιασμού, πραγματοποιούνται τέσσερις βασικές παρεμβάσεις στο υπάρχον κέλυφος: η προσθήκη αίθριων στον κάθετο άξονα του κτιρίου, η ενσωμάτωση υδάτινου στοιχείου στο επίπεδο 0, η έντονη φύτευση με έμφαση στα ελαιόδεντρα και, τέλος, το μεταλλικό κέλυφος - «επιδερμίδα» περιμετρικά του κτιρίου, που υποστηρίζει την ράμπα.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗΣ :
H πρόταση περιλαμβάνει την δημιουργία χώρων εργασίας σε συνδυασμό με χώρους κοινωνικοποίησης και ψυχαγωγίας.
ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ :
Ο μεταλλικός σκελετός φιλοξενεί τη ράμπα στη δυτική πλευρά, τη φυτεμένη πρόσοψη στη νότια πλευρά, και δημιουργεί έναν νέο στεγασμένο χώρο στο δώμα.
ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΙΣΟΓΕΙΟΥ :
Το ισόγειο λειτουργεί ως στεγασμένη πλατεία που επικοινωνεί άμεσα με τον εξωτερικό χώρο.
ΔΟΜΗ ΙΣΟΓΕΙΟΥ :
Το επίπεδο του ισογείου έχει σχεδιαστεί σε τρεις ζώνες : την ζώνη κίνησης, με την ενιαία ράμπα κίνησης που εκτείνεται από το ισόγειο έως το επίπεδο τρία [Δώμα], Την ζώνη κοινωνικοποίησης, η οποία περιλαμβάνει την πλατεία και ενισχύεται από την ελιά, το αίθριο, τις κερκίδες, το υδάτινο στοιχείο, και τον κλειστό χώρο εκδηλώσεων και τέλος τη ζώνη χαλάρωσης, που φέρνει το πράσινο από την μπροστινή αυλή στον εσωτερικό χώρο της πλατείας. Το υδάτινο στοιχείο αναπτύσσεται περιμετρικά του κτιρίου, ενώ εισχωρεί παράλληλα στον εσωτερικό χώρο και τον διαπερνά.
ΥΛΙΚΑ ΙΣΟΓΕΙΟΥ:
Στους χώρους του ισογείου κυριαρχεί η βιομηχανική αισθητική με το εμφανές σκυρόδεμα. Στην αυλή, μεγάλο μέρος της επιφάνειας καλύπτεται με χαλίκι, ενισχύοντας τον φυσικό χαρακτήρα του εξωτερικού χώρου.
ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ 1-2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ :
Στο πρώτο και το δεύτερο επίπεδο βρίσκονται οι χώροι εργασίας, οι οποίοι είναι ειδικά εξοπλισμένοι με δυνατότητα περίπου 70 ατόμων ανά επίπεδο.
ΔΟΜΗ 1-2 ΕΠΙΠΕΔΟΥ :
Οι χώροι εργασίας έχουν σχεδιαστεί σε τρεις βασικές ζώνες: την ζώνη εργασίας, τους ενδιάμεσους χώρους και την ζώνη χαλάρωσης. Στα όρια του κελύφους έχουν τοποθετηθεί οι δημόσιοι χώροι, ενώ στον κεντρικό άξονα οι πιο ιδιωτικοί και ήσυχοι. Ανάμεσα στα αίθρια, που διαχωρίζουν τους χώρους εργασίας από τους χώρους χαλάρωσης, τοποθετούνται οι κλειστοί χώροι, περιμετρικά των οποίων χώροι χαλάρωσης και κοινωνικοποίησης. Οι χώροι εργασίας στην βόρεια πλευρά του κτιρίου, περιλαμβάνουν ποικίλους χώρους ατομικής και ομαδικής συνεργασίας, καθώς και χώρους συνεδριάσεων. Οι χώροι διαθέτουν ευέλικτη διαρρύθμιση, με τη χρήση κινητών επίπλων και διαχωριστικών κουρτινών, που προσαρμόζονται και εξυπηρετούν ποικίλες ανάγκες.
ΥΛΙΚΑ ΕΠΙΠΕΔΩΝ :
Η ράμπα κίνησης ξεχωρίζει με το χαρακτηριστικό μπλε χρώμα, ενώ τα δάπεδα στα επίπεδα διακρίνονται από την ανοιχτή πράσινη απόχρωση. Τα έπιπλα στους χώρους εργασίας είναι κατασκευασμένα από λακαρισμένο ξύλο, ενώ στους χώρους χαλάρωσης και κοινωνικοποίησης από φυσικό ξύλο.
ΟΡΓΑΝΩΓΡΑΜΜΑ ΔΩΜΑΤΟΣ [3ος] :
Ο κλειστός χώρος του δώματος χρησιμοποιείται ως εστιατόριο και καφέ, ενώ παρεμβάλλεται με τον κήπο της ταράτσας, δημιουργώντας έτσι ένα σημείο αναφοράς του κτιρίου που προσφέρει στους εργαζομένους ευκαιρία για χαλάρωση και διαφυγή με θέα την πόλη. Στον κεντρικό άξονα έχουν τοποθετηθεί οι κλειστοί χώρου, αριστερά και δεξιά των οποίων οι χρήσεις επεκτείνονται από τον εσωτερικό χώρο στον εξωτερικό.