Δ015.23 | Λιμάνι Αλλού

Φοιτήτρια: Ναταλία Κώστογλου
Επιβλέπων καθηγητής: Τηλέμαχος Ανδριανόπουλος
Σύμβουλος: Ιωάννης Ζαχαριάδης
Σχολή: ΕΜΠ, 2023

Κάθε πλοίο που βγαίνει στα ανοιχτά είναι ένα πιθανό ναυάγιο, που αναβάλλεται για άλλη φορά όταν φτάνει σε λιμάνι. Ακόμα και αν δεν το σκεπτόμαστε, κάτι μέσα μας το νοιώθει, και έτσι αντιλαμβάνομαι την χαρά μας όταν φτάνουμε, την ηρεμία κατά την είσοδό μας στα ήσυχα νερά του λιμανιού. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό, το φτάσαμε μόνο του δεν έχει την ίδια γονιμότητα με το φτάνω στον προορισμό μου. Η εμφάνιση του προορισμού, ως το δεύτερο σημείο που ανάμεσα σε αυτό και της αναχώρησης, διαγράφεται το ταξίδι, είναι καθοριστική. Και εδώ το πρόβλημα που εντοπίζεται στο λιμάνι της Νάξου.

Το πλήθος των ανθρώπων και των μηχανημάτων που εκβάλλει καθημερινά από τα πλοία που φτάνουν όλη μέρα, διοχετεύονται όλα μαζί και πιεστικά ανάμεσα από άλλους ανθρώπους και αντικείμενα κατά μήκος του μετώπου της χώρας και από εκεί σε στενούς δρόμους και σοκάκια μέχρι να φτάσουν σε κάποιο άνοιγμα. Το πρόσωπο της χώρας προς τη θάλασσα, αυτό το καλωσόρισμα στον ταξιδιώτη που φτάνει, άφαντο κάτω από τις ατέρμονες χαρακιές της κίνησης του πλήθους. Και ακόμα δεν έχουν εισβάλλει τα κρουαζιερόπλοια. Το λιμάνι, έτσι όπως είναι τα πράγματα, πνίγει την χώρα και πρέπει να πάει αλλού. Το αλλού βρέθηκε να είναι στη νότια άκρη του νησιού, στο τέλος του περάσματος από το πλάι της Πάρου, σε ένα φυσικό όρμο με μόνη παρουσία του ανθρώπου το μικρό εκκλησάκι του Άη Σώστη.

 

Λόγω της θέσης του, είναι προστατευμένο από τους βοριάδες, ενώ το τοξοειδές σχήμα του, ημιτελές, προκαλεί να το συμπληρώσει και ολοκληρώσει η κατασκευή του λιμανιού. Άλλο λιμάνι όμως αυτό, δεν είναι σαν τα άλλα απόληξη μιας αστικής δομής, να την θρέφει και να θρέφεται από αυτήν με τους ανθρώπους της. Το λιμάνι θα φτιάξει το αλλού στο πουθενά. Αυτό το στιγμιαίο πουθενά δεν είναι χωρίς χαρακτήρα. Και χώρο έχει λόγω της έκτασης της καμπύλης του, προστασία λόγω του προσανατολισμού του - στο βυθό του άγκυρες από την αρχαιότητα το καταμαρτυρούν - αλλά και βάθος ικανό για να δεχτεί τα μεγάλα πλοία της εποχής μας. Και αν μοιάζει μακριά από την Χώρα, αυτό έγινε επίτηδες για να την αποσυμφορήσει. Ο καινούργιος δρόμος ταχείας κυκλοφορίας θα επιτρέψει και συνδέσεις με την παραγωγική ενδοχώρα του νησιού. Το λιμάνι οργανώνεται γεωμετρικά ως τετράγωνο που εγκαθίσταται στο τοπίο - ξηρά και θάλασσα - που στο εσωτερικό του βρίσκεται ο επιβατικός σταθμός και οι προβλήτες που υποδέχονται τα πλοία της γραμμής, τα κρουαζιερόπλοια αλλά και τα πλοιάρια αναψυχής. Έξω από το ‘περιτοίχισμα’, από την μια πλευρά ο σταθμός CARGOγια τα εμπορικά πλοία και από την άλλη τα υδροπλάνα ανοίγουν νέους προορισμούς στο Αιγαίο. Όσο για το άλλο λιμάνι, όψη πια καθαρή του τόπου, διατηρεί την παραδοσιακή ζωογόνο σχέση του με την Χώρα εξυπηρετώντας τα τοπικά δρομολόγια και τους αλιείς ψαριών.