Διπλωματική: Ανάλυση, Τεκμηρίωση και Πρόταση Αποκατάστασης και Επανάχρησης Ιστορικού Κτιρίου 5ου Γυμνασίου Αρρένων Θεσσαλονίκης (Πρώην Γαλλική Σχολή Θηλέων)
Φοιτητές: Γκιόζη Εμμανουέλα- Αναστασία, Τρίμμης Αναστάσιος
Επιβλέπουσα: Καπανδρίτη Αναστασία
Μέλη τριμελούς επιτροπής: Μπάρκας Νικόλαος, Τσετινέ Ειρήνη- Χαρά
Σύμβουλος καθηγητής: Μούρτος Ιωάννης
Σχολή: Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, 2021
Το σημείο αφετηρίας της Διπλωματικής μας εργασίας ήταν η εύρεση ενός κτιρίου στη Θεσσαλονίκη, του οποίου η ιστορικότητα και η αρχιτεκτονική δεν είχε προστατευθεί επαρκώς, αλλά και το οποίο- κατά τη δική μας κρίση- έπρεπε να διατηρηθεί στον χρόνο, μέσω της αποκατάστασης και επανάχρησής του.
Ο τόπος:
Προσανατολιστήκαμε στην ανατολική πλευρά της πόλης, στη σημερινή περιοχή Μαρτίου. Η περιοχή έγινε γνωστή μετά το 1890 ως Περιοχή των Εξοχών λόγω των πολυτελών κατοικιών της και άρχισε να αναπτύσσεται έντονα. Εξακολουθεί να αποτελεί ζώνη κατοίκησης, με πολλές από τις εκλεκτικιστικές ιστορικές κατοικίες να έχουν διατηρηθεί και επαναπροσδιορίσει τη χρήση τους, ενώ άλλες έχουν εγκαταλειφθεί.
Το κτίριο:
Το κτίριο μελέτης μας βρίσκεται στη «καρδιά» της περιοχής, επί της οδού Κριεζώτου και επί του παραλιακού μετώπου της Νέας Παραλίας. Πρόκειται για ένα κτίριο των A.Paul Leclerc και Α.Γραικό, που ανεγέρθηκε το 1936-39, με υπόγειο, ισόγειο και όροφο, ακολουθώντας τον Εκλεκτικιστικό Μοντερνισμό με στοιχεία Art Déco. Λειτούργησε αρχικά ως σχολείο (Γαλλική Σχολή Θηλέων), υπό την αιγίδα της Γαλλικής Λαϊκής Αποστολής- όπως και πολλά ακόμη κτίρια την ίδια περίοδο- και έπειτα εξυπηρέτησε διάφορους σκοπούς. Το 1987, πλέον ως Ιστορικό 5ο Γυμνάσιο Αρρένων, κηρύχθηκε έργο τέχνης και έφτασε να εγκαταλειφθεί λόγω στατικής ανεπάρκειας το 2012.
Η κάτοψη έχει τη μορφή ανισοσκελούς «Η», δημιουργώντας δύο αυλές- την κεντρική επί της Παραλίας και τη δευτερεύουσα επί της Κίμωνος Βόγα. Χαρακτηριστικό του κτιρίου αποτελούν τα ιδιαίτερα μορφολογικά στοιχεία του, τόσο σε θύρες και παράθυρα όσο και σε κιγκλιδώματα και σκάλες.
Όσον αφορά την κατασκευαστική δομή του, ο σκελετός του είναι κατασκευασμένος εξ ολοκλήρου από οπλισμένο σκυρόδεμα, με στοιχεία πλήρωσης από κεραμικό τούβλο και επίχρισμα.
Η αποκατάσταση:
Η κατάσταση του κτιρίου γενικά μπορεί να χαρακτηριστεί μέτρια έως καλή. Παρόλη την εγκατάλειψη και τις φυσικές φθορές του χρόνου, τα πιο έντονα σημάδια έχει αφήσει μία σύγχρονη πυρκαγιά. Θέλοντας να διαφυλάξουμε όλες τις αξίες του κτιρίου, η επέμβαση που προτείνουμε είναι ήπια. Ουσιαστικά όλα τα στοιχεία που παρουσιάζουν φθορές ή είναι μη λειτουργικά (πλακάκια, επιχρίσματα, κουφώματα, κιγκλιδώματα) αντικαθίστανται με καινούργια, αλλά του ίδιου ύφους και αισθητικής. Επιλέγουμε την καθαίρεση κάποιων τοίχων στον όροφο, αφήνοντας όμως υπόμνηση τους, για τις ανάγκες δημιουργίας ενός ανοιχτού χώρου καθιστικού.
Η πρόταση επανάχρησης:
Επιλέξαμε να διατηρηθεί η χρήση του ως σχολείο, όχι μόνο λόγω των αναγκών της περιοχής για σχολικές μονάδες, αλλά και λόγω της καταλληλόλητας της διαρρύθμισης του εξαιτίας της αρχικής του χρήσης. Η πρόταση μας, λοιπόν, αφορά τη δημιουργία ενός Λυκείου με πειραματικό χαρακτήρα και προσανατολισμό στις σχολές του Πολυτεχνείου. Αυτή η αλλαγή θα επηρεάσει σαφώς τη διάρθρωση των χώρων και την οργάνωση του νέου σχολείου, προσπαθώντας όμως παράλληλα για τη μέγιστη προστασία της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής αξίας του.
Βασικό μας μέλημα ήταν οι ελεύθεροι χώροι τόσο εντός του κτιρίου όσο και εκτός. Εσωτερικά, διατηρήσαμε ελεύθερη την σάλα της κεντρικής εισόδου, ενώ με τις ελάχιστες δυνατές καθαιρέσεις τοιχοποιιών, δημιουργήσαμε ένα χώρο καθιστικού και αλληλεπίδρασης επί του διαδρόμου του ορόφου.
Σε μία προσπάθεια αναβάθμισης των εξωτερικών χώρων- αυλών, προσθέσαμε γήπεδο και διαδρόμους άθλησης, όπως και παγκάκια και στεγασμένους χώρους καθιστικού και στις δύο αυλές. Αξίζει να σημειωθεί πως την κεντρική αυλή την μοιράζονται δύο σχολεία: το κτίριο μελέτης μας και ένα νεόδμητο κτίριου Γυμνασίου. Η δευτερεύουσα μικρή αυλή, φροντίσαμε η υψομετρική διαφορά της Κ.Βόγα από το οικόπεδο μας, να εκμηδενιστεί με μία ράμπα που αγκαλιάζει το οικόπεδο και δίνει ίσες ευκαιρίες προσβασιμότητας σε όλους.
Το κτιριολογικό πρόγραμμα:
Στο τριώροφο κτίριο συνολικής επιφάνειας 2.349 τ.μ., τοποθετήσαμε εννέα αίθουσες διδασκαλίας, έξι γραφεία καθηγητών, δύο αίθουσες υπολογιστών, εργαστήριο πειραμάτων, βιβλιοθήκη, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χώρο καθιστικού, τέσσερις βοηθητικούς χώρους, τρείς υγρούς χώρους και ένα κυλικείο. Τα παραπάνω βρίσκονται στο ισόγειο ή στον όροφο καθώς το υπόγειο λόγω του πολύ χαμηλού ύψους του, μπορεί μόνο να εξυπηρετήσει βοηθητικές χρήσεις. Πιο συγκεκριμένα:
Βρείτε ολόκληρη τη Διπλωματική εργασία εδώ.
__________________________________________________________________________
Thesis Title: Analysis, Documentation and Proposal for the Restoration and Reuse of the Historic Building of the 5th High School for Boys in Thessaloniki (Former French School for Girls)
Students: Gkiozi Emmanouela- Anastasia, Trimmis Anastasios
Supervisor: Kapandriti Anastasia
Faculty: Democritus University of Thrace, 2021
The starting point of our Diploma Thesis was the search of a building in Thessaloniki, whose history and architecture had not been adequately protected, but which - in our judgment - had to be preserved over time, through its restoration and reuse.
The place:
We headed to the east side of the city, in today's Martiou area. The area became known as the Countryside Area after 1890, due to its luxurious residences and began to develop strongly. It is still a residential area, with many of the eclectic historic homes preserved and reused, while others have been abandoned.
The building:
Our study building is located in the "heart" of the area, on Kriezotou Street and on the seafront of Nea Paralia. It is a building of A.Paul Leclerc and A.Graikos, built in 1936-39, with basement, ground floor and first floor, following the Eclectic Modernism with Art Déco elements. It initially operated as a school (French School for Girls), under the auspices of the Mission Laique Francaise - as well as many other buildings at the same period - and then served various purposes. In 1987, as the Historic 5th High School for Boys, it was declared a work of art and was abandoned due to static insufficiency in 2012.
The floor plan has the form of an unequal "H", creating two courtyards - the central one on the seafront and the secondary one on Kimonos Voga street. Characteristic of the building are its special morphological elements, both in doors and windows as well as in railings and stairs. In terms of its structural structure, its frame is made entirely of reinforced concrete, with filling elements of ceramic brick and coating.
The restoration:
The condition of the building in general can be characterized as moderate to good. Despite abandonment and the natural tear of time, the most intense scars have been left by a fire. Wanting to preserve all the values of the building, the intervention we propose is mild. All elements that show damage or are non-functional (tiles, coatings, frames, railings) are replaced with new ones, but of the same style and aesthetics. We choose to demolish some walls on the 1st floor, but leaving a reminder of them, for the needs of creating an open living space.
The reuse proposal:
We chose to maintain its use as a school, not only because of the needs of the area for schools, but also because of the appropriateness of its layout due to its original use. Our proposal, therefore, concerns the creation of a Lyceum with an experimental character and orientation in the faculties of the Polytechnic. This change will clearly affect the structure of the premises and the organization of the new school, while at the same time striving for the maximum protection of its cultural and architectural value. Our main concern was the free spaces both inside the building and outside. Internally, we kept the hall of the main entrance free, while with the least possible demolition of masonry, we created a sitting area and interaction on the corridor of the floor.
In an effort to upgrade the outdoor courtyards, we added a court and treadmills, as well as benches and covered seating areas in both courtyards. It is worth noting that the central courtyard is shared by two schools: our study building and a newly built High School building. At the secondary small yard, we made sure the altitude difference of K.Voga from our plot, to be eliminated with a ramp that embraces the plot and gives equal opportunities of accessibility to all.
The building program:
In the three-storey building with a total area of 2,349 sq.m., we installed nine classrooms, six teachers' offices, two computer rooms, an experimental laboratory, a library, a multipurpose room, a living room, four utility rooms, three damp rooms and a canteen. The above are located on the ground floor or the first floor as the basement due to its very low height, can only serve auxiliary uses.
Find the complete Diploma Thesis, here.
