Διπλωματική: Κατοικώντας το τοπίο. Καταλύματα στο Κουλούρι
Φοιτήτρια: Στάμου
Γεωργία
Επιβλέπων:
Πανηγύρης Κωστής
Σχολή: Πανεπιστήμιο
Θεσσαλίας, 2021
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Βασικός σκοπός
και πυρήνας αυτής της διπλωματικής εργασίας είναι η σύνδεση του μονοπατιού από
το Βένετο με το μονοπάτι του Αλφόνς, και η ένταξη τουριστικών καταλυμάτων στο
τοπίο του Κουλουριού.
Το βιβλίο που μου
χάρισε τις πρώτες εικόνες από το Κουλούρι ήταν το «Ποιος θυμάται τον Αλφόνς;»
του Κ. Ακρίβος. Πρόκειται για ένα βιογραφικό μυθιστόρημα για τον Αλφόνς που
χάραξε την πορεία μου σε μια έρευνα πάνω στην ιδιαίτερη και μερικές φορές μυθοπλαστική
παρουσία αυτού του ανθρώπου στο Πήλιο. Η εικόνα που έχω σχηματίσει για τον
Αλφόνς και το Κουλούρι εκείνης της εποχής αλλά και της τωρινής, είναι
αποτέλεσμα του βιβλίου καθώς και ενός συνόλου πληροφοριών της έρευνα μου από
άλλες πηγές, επικοινωνία με πρώην επισκέπτη, και από την επίσκεψη μου στην
τοποθεσία.
Έχουν περάσει 40
χρόνια από τότε που η περιοχή είχε κάποιον οργανωμένο τουριστικό χαρακτήρα, παρολ’
αυτά η επιθυμία για κάποιο είδος διαμονής υπάρχει ακόμη, από περαστικούς και ενδιαφερόμενους.
Κάποια περίοδο μάλιστα, ένας παλιός επισκέπτης είχε επιλέξει να μείνει στο ερημωμένο
σπιτάκι του Αλφόνς, πριν χτίσει δικό του στο Βένετο. Ταυτόχρονα οι αποτυχημένες
προσπάθειες να προσελκύσουν καινούργιο κόσμο μέσω της ανακαίνισης του σπιτιού
του Αλφόνς και την σήμανση με ταμπέλες πληροφοριών, ήταν αποτέλεσμα της «αφιλοξενίας»
που προκαλεί η μορφολογία του εδάφους. Στόχος λοιπόν της παρέμβασης, είναι να
προσφέρει μία νέα εμπειρία κυκλοφορίας στο βουνό του Κουλουριού καθώς και τη δυνατότητα
κατοίκησης μέσα στο τοπίο.
ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
- Σύνδεση των μονοπατιών
Τα μονοπάτια της περιοχής αποτέλεσαν αφετηρία των πρώτων χαράξεων. Η
σύνδεση αυτών θα ενισχύσει την εμπειρία της περιπλάνηση μέσα από το τοπίο.
- Διατήρηση των ερειπίων και των θεάσεων του «έρημου» τοπίου
Θεωρώ σημαντικό να διατηρηθεί ένα κομμάτι του τοπίου από τις νοσταλγικές αφηγήσεις
των επισκεπτών και οπαδών του Αλφόνς, καθώς θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι του
τόπου και της ιστορίας του.
- Αρμονία με το τοπίο
Η παρέμβαση να ενισχύει τον χαρακτήρα του τοπίου και των ερειπίων και να προσφέρει
μία ολοκληρωμένη εμπειρία κατοίκησης μέσα στη φύση.
- Μονιμότητα
Σε αντίθεση με τον παροδικό χαρακτήρα των καταλυμάτων του Αλφόνς, τα
καταλύματα να προστατεύονται από τις καιρικές συνθήκες, και να αντέχουν στη
φθορά του χρόνου.
Οι κατόψεις των
καταλυμάτων χωρίζονται σε δύο ζώνες. Την ζώνη της ξεκούρασης και την ζώνη των χώρων
διαβίωσης. Για τη βέλτιστη αξιοποίηση του χώρου χρησιμοποιήθηκαν οι κενοί χώροι
κάτω από τα μονοπάτια για να τοποθετηθούν οι τουαλέτες. Επίσης όλες οι κουζίνες
και τα επιπρόσθετα μπάνια ακουμπάνε στους πέτρινους τοίχους για την ευκολία δημιουργίας
δικτύου μέσω της ευθείας χάραξης των μονοπατιών. Στην ζώνη του ύπνου η πλάκα
υποχωρεί για να δημιουργήσει ένα διάδρομο ο οποίος θα προσφέρει στα «αδικημένα»
ως προς την θέα δωμάτια, μία σύνδεση με τη φύση καθώς και φυσικό φωτισμό και
αερισμό.
Για την ενίσχυση
της αίσθησης ότι η πλάκα αιωρείται και εδράζεται κεντρικά στο μονοπάτι, το ύψος
των τοίχων των καταλυμάτων από την πλευρά όπου περνάει το μονοπάτι έχει ελαττωθεί
κατά 1 μέτρο. Ταυτόχρονα αυτή η κίνηση προσφέρει επιπλέον φωτισμό στα
καταλύματα και τους ημιυπαίθριους χώρους τους. Την ίδια λογική έχω κρατήσει και
για τον τοίχο αντιστήριξης στο διάδρομο της ζώνης του ύπνου, διευκολύνοντας την
οπτική επαφή με την στάθμη του εδάφους καθώς και με το φυσικό τοπίο. Ο
συνδυασμός του υπόσκαφου στοιχείου και η οπτική επαφή με την φύση προσφέρει μία
διαφορετική εμπειρία διαμονής απ’ ότι η ζώνη του χώρου διαβίωσης που συνδέεται
οπτικά με τον ορίζοντα της θάλασσας.
Καθώς πρόκειται
για καταλύματα σε μία απομονωμένη περιοχή και ο χρόνος λειτουργίας τους θα
ποικίλει, επέλεξα να τα θωρακίσω με συρόμενα πάνελ με ξύλινες περσίδες στην
βορειοανατολική τους πλευρά (θέα προς την θάλασσα). Και στην βορειοδυτική με
ξύλινα αναδιπλούμενα πάνελ πλήρης συσκότισης. Τα συρόμενα πάνελ κινούνται και διαμορφώνουν
τον χώρο και τον φωτισμό ανάλογα.
Η κυκλοφορία των
μονοπατιών της περιοχής έχει ενισχυθεί και έχει επιτευχθεί η σύνδεση. Ταυτόχρονα
οι προσθήκες των ευθείων μονοπατιών σε συνδυασμό με τα καταλύματα που κρύβονται
πίσω από πέτρινους τοίχους προσφέρουν μία νέα εμπειρία του τοπίου αλλά και της κατοίκησης
σ΄ αυτό.
Title: Inhabiting the landscape.
Accommodation in Koulouri.
Supervisor: Paniyiris Costis
Student: Georgia Stamou
University: University of Thessaly, 2021
ABSTRACT
The main purpose of this dissertation is
the connection of the path from Veneto with the path of Alfons, and the integration
of touristic accommodation in the landscape of Koulouri.
The book that introduced me to the place
called Koulouri was "Who remembers Alfons?" by K. Akrivos. This is a
biographical novel about Alfons that paved the way for me in a research on the peculiar
and sometimes fictional presence of this
man in Pelion. The image I have formed of Alfons and Koulouri at that time but
also present, is the result of the book, as well a combination of information
from my research from other resources, a contact with a former visitor, and my
visit to the site.
It has been 40 years since the area had an
organized touristic character, however the desire for some kind of
accommodation still exists, by passers-by and those interested in the area. At
one point, an old visitor had chosen to stay in Alfons' deserted house before
building his own in the Veneto. At the same time, the failed attempts to
attract new people through the renovation of Alfons' house and the signage of
information were the result of the "inhospitability" caused by the
morphology of the site. The aim of the intervention is to offer a new circulation
experience in the mountain of Koulouri as well as the possibility of inhabiting
the landscape.
DESIGN PRINCIPLES
- Connection of paths
The paths of the area were the starting point of
the first lines. Connecting them will enhance the experience of wandering
through the landscape.
- Preservation of the ruins and the views of the "desolate"
landscape
I consider it important to preserve a part of the landscape from the nostalgic
narratives of Alfons’ visitors and followers, as it is considered an integral
part of the place and its history.
- Harmony with the landscape
The aim of the intervention is to strengthen the character of the landscape and
the ruins and to offer a complete experience of living in nature.
- Permanence
In contrast to the ephemeral nature of Alfons' accommodations, the
accommodations are weather-proof, and weather-resistant.
The floor plans of the accommodation are
divided into two zones. The rest area and the living area. To make the best use
of the space, the empty spaces under the paths were used to place the toilets.
Also all kitchens and additional bathrooms they rest on the stone walls for the
ease of creating a technical network through the straight paths. In the
sleeping area the slab recedes to create an uncovered corridor which will offer
the "unjust" in terms of view rooms, a connection with nature as well
as natural light and ventilation.
To enhance the feeling that the slab is
suspended and rests centrally on the path, the height of the units’ walls has
been reduced by 1 meter. At the same time this movement offers additional
lighting in the accommodation and the covered outdoor space. I have kept the
same logic for the retaining wall in the corridor of the sleeping area,
facilitating the visual contact with the ground level as well as with the
natural landscape. The combination of the cave element and the visual contact
with nature offers a different living experience, than the living area that is
visually connected to the sea horizon.
As these are accommodations in an isolated
area and their operating time will vary, I chose to cover them with sliding
panels with wooden blinds on their northeast side (sea view). And in the
northwest with wooden folding panels of complete blackout. The sliding panels
move and shape the space and the lighting accordingly.
The circulation of the trails of the area
has been enhanced and the connection has been achieved. At the same time, the
additions of straight paths in combination with the accommodations hidden
behind stone walls offer a new experience of the landscape but also of inhabiting
it.