Δ040.21 | «Σινέ Πατησίων» Σχεδιάζοντας με την συλλογική μνήμη: Σχολή- κέντρο κινηματογράφου στο πάρκο Κλωναρίδη-Φιξ στα Πατήσια

Διπλωματική: «Σινέ Πατησίων» Σχεδιάζοντας με την συλλογική μνήμη: Σχολή- κέντρο κινηματογράφου στο πάρκο Κλωναρίδη-Φιξ στα Πατήσια
Φοιτήτρια: Ζωή Μήλα
Επιβλέπων: Αλέξανδρος Βαζάκας
Σχολή: Πολυτεχνείο Κρήτης,  2021
 
 Η περιοχή των Πατησίων οικοδομήθηκε την ίδια περίοδο με την άνθιση του ελληνικού κινηματογράφου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα η χρήση της κατοικίας να αναμειχθεί με ψυχαγωγικές δραστηριότητες λόγω του μεγάλου αριθμού κινηματογράφων που κατασκευάστηκαν εκείνη την εποχή στην περιοχή. Ως εκ τούτου τα Πατήσια στη συλλογική μνήμη έχουν μείνει σαν προορισμός αναψυχής και περιπάτου και παράλληλα ο οδικός άξονας της Πατησίων σαν ένας μικρός παράδεισος για τους λάτρεις της έβδομης τέχνης. Στη σημερινή εποχή, η περιοχή έχει αλλάξει τελείως χαρακτήρα έχοντας χάσει σε μεγάλο βαθμό την αίγλη του προηγούμενου αιώνα. Είναι μια πυκνοκατοικημένη περιοχή με πολυώροφες πολυκατοικίες, ελάχιστους ανοιχτούς χώρους για τους κατοίκους και οριακά ανύπαρκτους χώρους αναψυχής και πολιτισμού.

 Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η αναβίωση των προαναφερθέντων στοιχείων που έχουν χαθεί και παραμένουν στην συλλογική μνήμη των κατοίκων. Ως καταλληλότερη περιοχή μελέτης επιλέχθηκε το πάρκο Κλωναρίδη- Φιξ επί της οδού Πατησίων, στο οποίο υπήρχε η ομώνυμη ζυθοποιεία. Η εργασία εστιάζει στην δημιουργία ενός συνόλου που θα περιλαμβάνει δραστηριότητες πολιτισμού, αναψυχής και χώρους πρασίνου. Για την επίτευξη αυτού παρουσιάζεται ένα σύμπλεγμα στοιχείων που περιλαμβάνει μια Σχολή- Κέντρο Κινηματογράφου, ένα κτίριο φοιτητικών κατοικιών που θα καλύπτει τις ανάγκες της σχολής, την ανάπλαση του πάρκου, την αποκατάσταση και επανάχρηση της οικίας Κλωναρίδη καθώς και του προσκείμενου θερινού κινηματογράφου Α-Β. Τέλος, στόχος του σχεδιασμού είναι αυτό το «πλέγμα» χρήσεων να λειτουργήσει παράλληλα σαν σύνολο και να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την περιοχή προσελκύοντας επισκέπτες , διασφαλίζοντας την ιστορική μνήμη και αναβαθμίζοντάς την περιοχή λειτουργικά, μορφολογικά και περιβαλλοντικά

Στόχος είναι να διατηρηθεί καθαρό και να επανασχεδιαστεί το κομμάτι του πάρκου καθώς επίσης να αναδειχθεί το αποτύπωμα του εργοστασίου. Ενδιάμεσα από το  φυτεμένο τμήμα και τη βίλα τοποθετείται η κεντρική πλατεία καθώς επίσης η οδός Τσίλλερ πεζοδρομείται . Δίπλα από την βίλα τοποθετείται το κτίριο της σχολής το οποίο  έχει είσοδο σε δύο επίπεδα καθώς η πλευρά από τη οδό Τσίλλερ  είναι υποβαθμισμένη κατά 3 μέτρα. Έτσι επιτυγχάνεται η έμμεση σύνδεση της Πατησίων με το κομμάτι της γειτονίας. Επιπλέον εξ αιτίας της ογκοπλασίας του κτηρίου δημιουργείται μια αγκαλιά και σχηματίζεται ένας χώρος εκτόνωσης για το κτίριο. Ακριβώς απέναντι είναι χωροθετήμενο το κτίριο τον εστιών. Ενώ παράλληλα σχεδιάζεται μια κατάβαση που οδηγεί στην πλατεία και συνδέει το πάρκο με το θερινό κινηματογράφο Α-Β.

Στο κτίριο της σχολής το δημόσιο τμήμα -κέντρο κινηματογράφου- εξελίσσεται στα δύο επίπεδα από την πλευρά της Πατησίων και της Τσίλλερ και στο υπόγειο. Ταυτόχρονα οι λειτουργίες της σχολή είναι τοποθετημένες στον πρώτο και στον δεύτερο όροφο του κτηρίου.

Στο επίπεδο του ισογείου στο κτίριο των εστιών υπάρχουν κάποια καταστήματα με όψη στον πεζόδρομο της Τσίλλερ, η είσοδος για της εστίες και ένα γυμναστήριο. Στον πρώτο όροφο ξεκινάνε οι φοιτητικές κατοικίες οπού σε κάθε επίπεδο υπάρχουν 7 κατοικίες, ο πυρήνας της κατακόρυφης κίνησης και ακριβώς δίπλα ένας κοινόχρηστος χώρος . Για να υπάρχει μια πολυπλοκότητα στις όψεις προχωρώντας στον επόμενο όροφο η διάταξη των κατοικιών γίνεται «mirror». Αλλά η σχεδιαστική λογική δεν αλλάζει. Φτάνοντας στο δώμα παρατηρούνται κοινόχρηστοι χώροι με δραστηριότητες για τους ενοίκους.

Η μονάδα κατοικίας έχει ευέλικτη κάτοψη με στοιχεία από την παραδοσιακή ιαπωνική αρχιτεκτονική, ώστε να μπορεί να καλύπτει της ανάγκες των χρηστών που αλλάζουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ουσιαστικά από την μια υπάρχει ένας λειτουργικός τοίχος που παραλαμβάνει πολλές από τις κύριες χρήσεις του σπιτιού ενώ στον απέναντι είναι η ζώνη με τους υγρούς χώρους. Μέσα στο σύστημα του τοίχου υπάρχει το κρεβάτι και το γραφείο τα οποία πτύσσονται, αποθηκευτικοί χώροι, ντουλάπες και ένα κινητό στοιχείο- βιβλιοθήκη που διαιρεί το χώρο. Ανάλογα με τις δραστηριότητες και τις ανάγκες του χρήστη ο χώρος αλλάζει μορφή. Επιπλέον η οικία μπορεί να επεκταθεί και ο εξωτερικός χώρος του μπαλκονιού να γίνει εσωτερικό ανοίγοντας την  ενδιάμεση τζαμαρία και κλείνοντας το σύστημα του εξωτερικού κελύφους. Αυτό δίνει την δυνατότητα στη κατοικία να επεκταθεί κατά ένα δωμάτιο.

Στην πρόταση το κτίριο της οικίας Κλωναρίδη θα φιλοξενήσει μια μικρή έκθεση που θα αναφέρεται στην ιστορία του εργοστασίου και την παραγωγή μπύρας στο ισόγειο ενώ ταυτόχρονα στον όροφο θα λειτουργεί ως χώρος εστίασης.

Συνεχίζοντας στην επανάχρηση του κινηματογράφου A-Β παρατηρείται ότι έχει πολύ μεγάλη χωρητικότητα και για να είναι ακόμα πιο εύκολα προσβάσιμος από το πάρκο διαμορφώνεται μια δεύτερη είσοδος με ένα μικρό εκδοτήριο από την πλευρά της πλατείας καθώς η κύρια είσοδος είναι από την οδό Θεοτοκοπούλου.