Τίτλος: Αστικοί επαναπροσδιορισμοί, η περίπτωση του Λάκκου Ηρακλείου
Φοιτήτριες: Χριστιάνα Καρφή, Βασιλική Κατραμαδάκη, Μαρία Σκορδούλη
Επιβλέπων καθηγητής: Νίκος Σκουτέλης
Πολυτεχνείο Κρήτης
Στην παρούσα διπλωματική εργασία, ασχολούμαστε με την περιοχή του Λάκκου, στο Ηράκλειο Κρήτης. Το συγκεκριμένο θέμα μας κέντρισε το ενδιαφέρον, γιατί αποτελεί μία από τις ελάχιστες εναπομένουσες περιοχές του ιστορικού κέντρου του Ηρακλείου που έχουν διατηρήσει τον ιστό της παλιάς πόλης. Μας αφορά η αντιμετώπιση του ιστορικού κέντρου σε μια σύγχρονη πλέον πόλη που συνεχώς αναπτύσσεται και εξελίσσεται όχι ως μια πόλη-μουσείο με άξονα τον τουρισμό, αλλά ως ένας ζωντανός οργανισμός με άξονα τον κάτοικο και τις ανάγκες του.
Η περιοχή μελέτης βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με τα ενετικά τείχη, σε πολύ μικρή απόσταση από το ενετικό λιμάνι, το κέντρο και τα σημαντικά δημόσια κτίρια, πλατείες και πάρκα. Στην περιοχή μας εντοπίζουμε τρια μεγάλα δημόσια κτίσματα, το παλιό νοσοκομείο-Πανάνειο, το κέντρο ψυχικής υγείας και το νεόδμητο πολιτιστικό κέντρο. Επιπλέον, η περιοχή περιλαμβάνει μία καθαρά περιοχή κατοικίας με πυκνό ιστό.
Κάποια απο τα προβλήματα που αναγνωρίσαμε στην περιοχή ήταν η ασυνέχεια των πεζοδρομημένων τμημάτων, η χρήση μεγάλων αστικών κενών ως χώρων στάθμευσης, τα διαφορετικά είδη ορίων, τα ισχυρά αδιάσπαστα μέτωπα, προβλήματα στην κλίμακα, έλλειψη σύνδεσης της πόλης με τα τείχη και περίκλειστα κενά εντός της περιοχής κατοικίας.
Οι επεμβάσεις μας επικεντρώνονται στον επαναπροσδιορισμό των ορίων της περιοχής κατοικίας με το δημόσιο χώρο και τα δημόσια κτήρια. Βασική μας πρόθεση ήταν να καταρριφθούν τα ισχυρά όρια (μεγάλα και συνεχή μέτωπα, υψομετρικές διαφορές κλπ), καθώς και να ενεργοποιηθούν και να επανασχεδιαστούν τα τρία δημόσια κτίρια με τη δημιουργία μίας νέας πορείας που περνάει μέσα από αυτά, δημιουργώντας δημόσιους χώρους στάσης και κίνησης. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στη δημιουργία εναλλακτικών πορειών, σεβόμενες πάντα τον παλιό αστικό ιστό και τη μικροκλίμακα της περιοχής, όπως και στη ρύθμιση της κλίμακας σε σημεία γειτνίασης με ψηλούς όγκους κτιρίων.
Επιπλέον, βασικός στόχος ήταν η ενίσχυση της κατοίκησης που έγινε σύμφωνα με τη μέθοδο του αστικού βελονισμού. Οι τυπολογίες των κατοικίων σχεδιάστηκαν με βάση την τοποθεσία τους, την κλίμακα της περιοχής και χωρίστηκαν σε δύο μεγάλες ενότητες: τις κατοικίες εντός Λάκκου (περιοχή κατοικίας) και τις μεταβατικές κατοικίες που βρίσκονται σε πιο δημόσιους άξονες και κοντά σε κτίρια μεγάλης κλίμακας. Οι δύο κατηγορίες σχεδιάστηκαν με βάση κοινές αρχές αλλά με διαφορετική αντιμετώπιση.