ΜΑ109.17 Πολυκατοικία Σαββίδη

Πολυόροφο κτίριο, στο οποίο διακρίνονται στοιχεία της αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου. Βρίσκεται σε περίοπτη θέση επί της πλατείας Αιγύπτου στη συμβολή της Λεωφ. Αλεξάνδρας και 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων). Χαρακτηρίζεται από συμμετρία, έντονη ογκοπλαστική διάθεση και από ιδιαίτερες λεπτομέρειες. Οι όψεις διαρθρώνονται σε οριζόντιες ζώνες και κατακόρυφους άξονες που περιλαμβάνουν τα ανοίγματα. Αποτελείται από υπόγειο, υπερυψωμένο ισόγειο, α΄, β', γ' , δ' και ε' όροφο σε υποχώρηση και έχει πλάγια όψη προς τον ακάλυπτο. Χαμηλά στο κτίριο τρέχει μαρμάρινη ζώνη, ενώ όλο το υπόλοιπο κτίριο είναι επιχρισθεί πρόσφατα. Κεντρικά στο ισόγειο βρίσκεται η υπερυψωμένη είσοδος του κτιρίου, η οποία παρουσιάζει μαρμάρινη πλαισίωση. Η εξώθυρα έχει τριμερή διάρθρωση και είναι μεταλλική με διακοσμητικά μοτίβα και τζάμι. Στους ορόφους κυριαρχούν οι κλειστοί όγκοι σε προεξοχή (έρκερ) που συνδέονται μεταξύ τους με συνεχείς εξώστες. Στον άξονα της εισόδου διαμορφώνεται σε κάθε όροφο άνοιγμα που οδηγεί σε εξώστη και περιβάλλεται από τον συμπαγή όγκο των έρκερ. 


Χαρακτηριστική είναι η καμπύλη διαμόρφωση της γωνίας του κτιρίου, που εκφράζεται τόσο στους εξώστες, όσο και στα επιμήκη συνεχή γωνιακά ανοίγματα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει εδώ η δημιουργία αντίθεσης με την ορθογώνια διαμόρφωση της γωνίας στον τελευταίο όροφο και την καμπύλη επίστεψη του εξώστη. Οι εξώστες έχουν στηθαίο που συνδυάζει συμπαγές τμήμα και μεταλλικό γραμμικό κιγκλίδωμα. Τα έρκερ παρουσιάζουν επίσης συνεχή γωνιακά ανοίγματα. Όλα τα ανοίγματα κλείνουν με ξύλινα ρολλά. Ο τελευταίος όροφος βρίσκεται σε υποχώρηση και παρουσιάζει καμπύλη διαμόρφωση της επιφάνειάς του που συνεχίζει και στο μεταλλικό κιγκλίδωμα του δώματος. Ιδιαίτερο στοιχείο του κτιρίου αποτελεί η τοποθέτηση ρολογιού στο πλάγιο όριο του κτιρίου. Η όψη προς τον ακάλυπτο διακρίνεται επίσης από τον κύριο συμπαγή όγκο του έρκερ, στον οποίο εναλλάσσονται ανοίγματα και εξώστες.
Δημητρης Καμαρας, Πολυκατοικία Σαββιδη, Πλατεια Αιγύπτου 1, flickr, https://www.flickr.com/photos/127226743@N02/15194348246/in/photostream/, 


Η δεύτερη περίοδος του έργου του Νικολαΐδη χαρακτηρίζεται από κτήρια τα οποία αυτή τη φορά ανήκουν στον ευκρινώς στον πουρισμό ενώ κάποια από αυτά εκφράζουν και τις αντιλήψεις του κινήματος της Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής.
Χαρακτηριστικά έργα.
Το κτήριο της Τράπεζας Εμπορικής Πίστεως στην συμβολή των οδών Σταδίου και Πεσμαζόγλου, είναι ίσως από τα πιο χαρακτηριστικά κτήρια του Νικολαΐδη. Το κτήριο αν και έχει κατεδαφιστεί, σχέδια και φωτογραφίες από το αρχείο μας παραπέμπουν σε μια «στροφή» του αρχιτέκτονα σε έκφραση του μοντερνισμού το οποίο όμως κρατάει στοιχεία εκλεκτισμού και πουρισμού.
Η εφαρμογή αξιών του μοντερνισμού από τον αρχιτέκτονα θα γίνει πρόδηλη με τις εξής πολυκατοικίες στην Αθήνα: Πατησίων 54 και Μετσόβου, Σκουφά και Μασσαλίας 9, Ακαδημίας και Ομήρου, πλατεία Αιγύπτου. Τα κτήρια αυτά δεν έχουν πλέον ιδιαίτερα διακοσμητικά στοιχεία αλλά η μορφολογική τους προσέγγιση επικεντρώνεται στην ογκοπλαστική δυνατότητα που προσφέρουν τα προεξέχοντα στοιχεία –έρκερ, εξώστες.


Η ενασχόληση του Νικολαΐδη για τα πολυώροφα κτήρια δεν θα τον αποτρέψει να μελετήσει και στη δεύτερη περίοδο του έργου του που εξετάζεται,κτήρια μονοκατοικιών. Όπως και στην πρώτη περίοδο έτσι και τώρα τα κεντροευρωπαϊκά πρότυπα δεν απουσιάζουν.Ωστόσο παρατηρείται μια πιο απλή προσέγγιση κάτι το οποίο χαρακτηρίζει τον αρχιτέκτονα σε αυτή τη φάση.
Από τις κατοικίες που μελετά στη δεύτερη περίοδο ο είναι και η έπαυλη του Π.Σαββίδη,γνωστή στους κατοίκους της Εκάλης και ως «Παλατάκι», που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Σταθμού (σήμερα Στρατάρχου Αλ.Παπάγου) και Καστρίου στο προάστιο της Εκάλης και η οποία κτίστηκε την περίοδο 1930-1934, συνεχίζοντας το πνεύμα της δυτικότροπης αρχιτεκτονικής του Νικολαΐδη της προηγούμενης περιόδου.