Δ019.23 | Πόλη-Μεταλλείο-Ψαροχώρι, Επανακατοίκηση του Λαυρίου

Φοιτήτρια: Φτούλη Αναστασία
Επιβλέπων: Γιαννίσης Δημήτριος
Σχολή: Πανεπιστήμιο Πατρών, 2023










Λαύριο. Ένας τόπος με πολυσήμαντη ιστορία και ταυτότητα. Επιδιώκεται η δημιουργία μιας υπαίθριας διαμόρφωσης ως μια φυσική συνέχεια της παράκτιας ζώνης της πόλης, που θα συμπεριλάβει μέσα της τον λόφο των αποθέσεων στη Νότια πλευρά του λιμανιού, ενώ προς την ακτή ενισχύεται και επεκτείνεται ο μικρός οικισμός-ψαροχώρι. 




Ο σχεδιασμός έρχεται αντιμέτωπος με ένα ιδιαίτερο τοπίο που συνδυάζει χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος και της ιστορίας του τόπου με υπολείμματα μιας βαριάς βιομηχανικής περιόδου. Η αρχιτεκτονική πρόταση σχεδιάζεται με στόχο να μην προκληθούν μεγάλες αλλαγές στο διαμορφωμένο περιβάλλον, αλλά να συνυπάρξει με αυτό βοηθώντας παράλληλα με διάφορες τεχνικές τον τόπο να εξυγιανθεί, σε μία εποχή που η μόλυνση του περιβάλλοντος αποτελεί πολυσήμαντο παράγοντα του σχεδιασμού αφού επηρεάζει άμεσα τον πλανήτη και την διαβίωση των οργανισμών. 




Χωροτακτικά και μορφολογικά, τα δημόσια κτήρια τοποθετούνται κοντά στον λόφο των αποθέσεων λόγο του μεγαλύτερου μεγέθους τους και της ανάγκης τα ίδια τα κτήρια να συμβάλουν στην εξυγίανση του τοπίου. Ξεδιπλώνονται γύρω από το λόφο και έχουν καμπύλες γλυπτικές μορφές ώστε να μην εμποδίζουν τον άνεμο και να κατευθύνουν τον αέρα να περάσει γύρω από αυτά. Οι κατοικίες σχεδιάζονται χαμηλότερα στη περιοχή κοντά στο νερό ως μια επέκταση στο ήδη υπάρχων ψαροχώρι Κατασκευάζονται από ελαφρά υλικά και σκελετό που τις ανασηκώνει από το έδαφος. Κάθε κατοικία, έχει αίθριο με φοίνικες που μεταφυτεύονται από τους ήδη υπάρχοντες στην περιοχή με σκοπό την δημιουργία μικροκλίματος.





Η πρόταση περιλαμβάνει ένα μουσείο μεταλλουργίας και ορυκτών που προσαρμόζεται στο λόφο των σκωριών με χαρακτήρα πληροφοριακό, εκπαιδευτικό και εκθεσιακό. Στο μουσείο σε οδηγεί μία μεταλλική ράμπα που διατρυπά το κτήριο, ενώ το μουσείο ακολουθεί το σχήμα του λόφου σε λευκό χρώμα σε χρωματική αντίθεση με τις μαύρες σκωριές που συγκρατούνται από ειδικό πλέγμα με ειδικές επιστρώσεις ώστε να μην γίνεται μεταφορά σκόνης. 




Σε κοντινή απόσταση και συσχετισμένο με το μουσείο προτείνεται ένα κέντρο ερευνών που διαχειρίζεται την μόλυνση και την απομόλυνση του Λαυρίου. Εδώ γίνονται περιβαλλοντικές έρευνες, ενώ προτείνεται και ένα σύστημα λιμνών καθαρισμού των υδάτων μαζί με μια γέφυρα για τον έλεγχο των απορροών και της ποιότητας του αέρα. Στο ίδιο κτήριο σχεδιάζονται δωμάτια για την φιλοξενία ομάδων ερευνητών και σύνεδρων που επικοινωνούν μεταξύ τους με μεγάλο -πλατύ διάδρομο ικανό να φιλοξενήσει χώρο συγκέντρωσης που να προωθεί την συζήτηση και την μελέτη. Πάνω από τα καταλύματα των ερευνητών διαμορφώνονται δωμάτια φιλοξενίας για digital nomads όπου αντίστοιχα στον διάδρομο-χώρο επικοινωνίας των δωματίων διαμορφώνεται χώρος ομαδικής εργασίας. Στην ανώτερη στάθμη του κτηρίου προτείνονται ξενοδοχειακά δωμάτια με μία κοινή κουζίνα στο άκρο του επιπέδου του κτηρίου.
Κομβικά, μεταξύ των δημόσιων κτηρίων και της περιοχής κατοίκησης σχεδιάζεται καφέ – εστιατόριο που εξυπηρετεί τόσο τους χρήστες του συγκροτήματος όσο και τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής.




Οι ιδιωτικές κατοικίες που προστίθενται ως επέκταση στο ψαροχώρι διαμορφώνουν ένα οικιστικό σύνολο με χαρακτήρα ελαφρύ. Η ανύψωση τους σε μεταλλικό σκελετό, αφήνει το έδαφος ανέγγιχτο ενώ ψηλά φυτά, φροντίζουν την εξυγίανση του τοπίου μαζί με τις απορροές. Η είσοδος γίνεται μέσω μεταλλικών προβλητών που δανείζονται τον χαρακτήρα τους από τις υπάρχουσες προβλήτες για τις ψαρόβαρκες που συναντάμε στον κόλπο.  Ένας τοίχος εμφανούς σκυροδέματος από την πλευρά του δρόμου παρέχει ιδιωτικότητα στις κατοικίες, οργανώνει τις εσωτερικές τους κυκλοφορίες και συνδέει τα λειτουργικά δωμάτια. Οι κατοικίες τοποθετούνται στο τοπίο ακολουθώντας τη κλίση του εδάφους. Κάθε δωμάτιο έρχεται κοντά στο περιβάλλον μέσω των διαμορφούμενων αίθριών και των διάτρητων από μεταλλικό πλέγμα μπαλκονιών. Οι μονάδες κατοικιών έχουν τη δυνατότητα να μικρύνουν και να μεγαλώνουν όπως και συμβαίνει σε μία οικογένεια.






















Αγγλικά – Abstract

Laurium. A place with significant history and identity. The aim is to create a landscape as a natural continuation of the city’s coastal zone including the hill of slags on the south side of the port, while towards the coast the small settlement-fishing village is strengthened and expanded. The architectural proposal is designed in order not to cause major changes in the natural environment, but to coexist with it helping the place to be purified. It includes a museum of metallurgy and minerals suspended on the hill of slags and has an informative, educational and exhibition character. A research center that analyzes the contamination and decontamination of Laurium, rooms for research groups, digital nomads and guests. A system of lakes with a control bridge that aims to decontaminate and analyze the runoff of the slags hill and the air quality and finally private houses are added to the fishing village.