Διπλωματική εργασία: Ο Δημόσιος Χώρος ως
Υποπροϊόν Διαρκούς Ιδιωτικής Συσσώρευσης και Διεκδίκησης: Η περίπτωση του
Πλατανιά Χανίων
Φοιτητές: Γυφτόπουλος Χρήστος, Νίκα Αδαμαντία
Επιβλέπων: Τζομπανάκης
Αλέξιος
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Ο Πλατανιάς είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός του νομού
Χανίων και αποτελεί μία από τις πιο τουριστικές παραλιακές ζώνες της Κρήτης. Η
περιοχή αυτή μας παρουσιάζεται ως ένας εκτενής κατάλογος εκμεταλλεύσιμων
επιφανειών, στον οποίο διαρκώς προστίθενται ομπρέλες, γκαζόν, κλίνες, πισίνες,
δημιουργώντας μια ακτογραμμή μήκους 2km. Η κάθε τουριστική μονάδα που συμπεριλαμβάνει τις λειτουργίες
αυτές, δεν χρειάζεται έναν πολύ συγκεκριμένο χώρο για να αναπτυχθεί, παρά μόνο
τα απαραίτητα τετραγωνικά ώστε να προσαρμόζεται στις ποικίλες ανάγκες της
αγοράς. Όσο περισσότερο αρνείται μια συγκεκριμένη αρχιτεκτονική τόσο
αποδοτικότερα λειτουργεί, μεγαλώνοντας έτσι την αξία της γης που καλύπτει. Η
τουριστική μονάδα για την οποία μιλάμε αποτελεί μια οντότητα που διαρκώς
αλλάζει θέσεις και λειτουργίες και στην επανάληψή της ο Πλατανιάς αναδύεται. Σε
ένα σύστημα που διαρκώς επεκτείνεται, εξαλείφεται οποιαδήποτε αρχιτεκτονική δεν
προέρχεται από την σειριακή επανάληψη του στενομέτωπου οικοδομικού τετραγώνου,
δημιουργώντας έτσι έναν ομογενοποιημένο αστικό ιστό.
Αναζητώντας έναν
εναλλακτικό αστικό χώρο, αποτέλεσμα των ίδιων όμως αναπαράξιμων διεργασιών, η
ιδέα του ανταγωνισμού ανάγεται σε κεντρικό μηχανισμό οργάνωσης της πόλης και
αποτελεί την αφετηρία όλων των εννοιών και μηχανισμών που χρησιμοποιούνται για
την ερμηνεία της διαμόρφωσης και κατανομής των αξιών γης. Σε αυτό το πλαίσιο
θέτουμε τέσσερις τουριστικές υποδομές να διεκδικούν εκ νέου το παράκτιο μέτωπο.
Κάθε ιδιοκτησία αναπαρίσταται με την τυπική μορφή ενός στενομέτωπου ορθογωνίου αναπαράγοντας τις υφιστάμενες διαδικασίες
παραγωγής του δομημένου χώρου. Όμως ο υπολειμματικός χώρος που δημιουργείται
δεν είναι πλέον προϊόν μόνο μιας ιδιοκτησίας αλλά και των όμορών της,
στρέφοντας με τον τρόπο αυτό οριζόντια την οργάνωση του οικοδομικού τετραγώνου. Το
νέο υποπροϊόν των τουριστικών ιδιοκτησιών αποτελεί έναν κοινωνικό δείκτη καθώς
στην κάτοψή του μπορεί κανείς να διακρίνει μονομερείς ή από κοινού διεκδικήσεις
ενός κοινού τόπου. Έτσι, κάθε ιδιωτική εκμετάλλευση του αναβαθμού μετατρέπεται
σε μια διαρκή μελέτη για την ανακατασκευή του οριζόντιου οικοδομικού
τετραγώνου, με άλλα λόγια αποκτά αστικό χαρακτήρα.
