Το Open House είναι ένας από τους σημαντικότερους διεθνείς θεσμούς για την ανάδειξη και προώθηση της αρχιτεκτονικής.
Σε πολλές πόλεις ανά την υφήλιο κάθε χρόνο και για ένα σαββατοκύριακο, δημόσια και ιδιωτικά κτίρια ανοίγουν τις πύλες τους στο κοινό δωρεάν και έτσι μετατρέπονται σε ένα μεγάλο μουσείο, με εκθέματα τα ίδια τους τα κτίρια.
Στην Ελλάδα ο θεσμός πραγματοποιήθηκε πρώτη φορά το 2012 στην Θεσσαλονίκη με την ίδρυση του Open House Greece, το οποίο ανήκει στην ευρύτερη οικογένεια του Open House Worldwide. Ένα χρόνο αργότερα πραγματοποιείται και στην Αθήνα.
Εκεί όμως όπου όλα ξεκίνησαν ήταν στο Λονδίνο το 1992 όπου αδιάκοπα μέχρι και σήμερα ένα σαββατοκύριακο του Σεπτέμβρη η πόλη δίνει την ευκαιρία σε όλους να εξερευνήσουν τα κτίρια –εκθέματά της.
Στο Λονδίνο πάλι το 2019 στις 21 & 22 Σεπτεμβρίου πάνω από 800 χώροι άνοιξαν τις πόρτες στους στο ευρύ κοινό. Σε ένα από αυτά συμμετείχα και εγώ στο πλαίσιο τη ξενάγησης!
Η εμπειρία έντονη και η αγάπη για την αρχιτεκτονική και το design διάχυτη στους συμμετέχοντες. Αμέτρητα τα κτίρια, πολλά τα ενδιαφέροντα αλλά μεγάλες οι αποστάσεις και λίγος ο χρόνος.
Ξεκινάω από τον κόσμο των Fosters and Partners.
1. Foster and Partners, Riverside, 22 Hester Road
Δεν ξέρω αν χρειάζονται συστάσεις για το γραφείο που άλλαξε για πάντα τον λονδρέζικο ορίζοντα με ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κτίρια στην καρδιά της πόλης (το περίφημο «Gherkin» -έλαβε το Βραβείο Stirling για το μοναδικό του design και θεωρείται ένα από τα θαύματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής). Tο γραφείο που έχει σχεδιάσει την ανάπλαση του σταδίου Γουέμπλεϊ, το γήπεδο Camp Nou στη Βαρκελώνη, το δημαρχείο του Λονδίνου, το νέο Στρογγυλό Αναγνωστήριο στο Βρετανικό Μουσείο και πολλά άλλα σημαντικά έργα. Η σχέση του με την Ελλάδα είναι στενή, αφού έχει σχεδιάσει το masterplan της μεταμόρφωσης του παλαιού αεροδρομίου του Ελληνικού.
Τα κεντρικά γραφεία τα οποία επισκεφθήκαμε, αποτελούνται από μία μεγάλη αίθουσα η οποία εκτείνεται 60 μέτρα κατά μήκος του Τάμεση και κατά μήκος της αντίθετης ακμής της αίθουσας εκτείνεται ένας ημιώροφος ο οποίος περιλαμβάνει χώρους παρουσίασης.
Στο χώρο βρίσκονται αμέτρητες μακέτες από διάφορα λιγότερο ή περισσότερα γνωστά κτίρια, όπως το διάσιμο «Gherkin», μέχρι ολόκληρες καινούριες πόλεις. Βλέπουμε επίσης σκίτσα στο χέρι αλλά και την θέα στον Τάμεση.
2. Willing House (Heatherwick Studio), 356–364 Gray’s Inn Road, King's Cross
Ο Thomas Heatherwick είναι ένας άγγλος σχεδιαστής και καλλιτέχνης γνωστός για την καινοτόμο χρήση υλικών και νέων τεχνολογιών σε δημόσια μνημεία και γλυπτά. Είναι επικεφαλής του Studio Heatherwick, το οποίο ίδρυσε το 1994 και μετεγκατέστησε το 2009 σε ένα διατηρητέο ψηλό μπαρόκ κτίριο, το Willing House.
Πλήρως ανακαινισμένο από το ίδιο το στούντιο, είναι προσβάσιμο από τις μεγάλες σιδερένιες πύλες και το portico-cochère του γαλλικού μπαρόκ στιλ Willing House, που χτίστηκε το 1909. Ο χώρος που καταλαμβάνει το στούντιο είναι μια μεταγενέστερη προσθήκη.
To κτίριο ήταν new entry φέτος στο OHL και έτσι οι επισκέπτες μπόρεσαν να δουν σε μακέτα, το Ολυμπιακό “καζάνι” του Λονδίνου (Olympic Cauldron, London 2012), μακέτες των πιο γνωστών έργων του στούντιο, όπως το UK Pavilion του Shanghai Expo, το Zeitz MOCAA στο Κέιπ Τάουν και το New York's Vessel, πρωτότυπα των καρεκλών Spun του στούντιο και πολλά άλλα.
Η κύρια σχεδιαστική προσέγγιση του στούντιο είναι ότι παρέχει στους σχεδιαστές ένα πλήρως λειτουργικό workshop με 3D εκτυπωτές και λέιζερ, όπου δοκιμάζουν ιδέες και πειραματίζονται με υλικά.
3. Hafren Barge, The Moorings Fife Terrace
Να κάτι που δεν βλέπεις κάθε μέρα. Ένα κουκλίστικο πλωτό σπίτι. Είναι αγκυροβολημένο στο Regent's Canal, δίπλα στο Islington tunnel, το οποίο χτίστηκε στις αρχές του 19ου αιώνα.
Είναι διακοσμημένο εξ ολοκλήρου από έπιπλα/ διακοσμητικά/ αντικείμενα/ βιβλία που έχουν βρεθεί σε παλαιοπωλεία και second hand μαγαζιά.
Από το 2013 μέχρι σήμερα ζουν όλο το χρόνο η διακοσμήτρια του, Rachel Allen και ο σύντροφος της μαζί με το σκυλάκι τους.
«Δεν καταλαβαίνω πως τα βγάζουν πέρα με τόσο υψηλά ενοίκια» αναρωτιέται η Rachel, αφήνοντας να εννοηθεί πως έχει διαλέξει μια πολύ οικονομικότερη λύση.
Και όταν την ρωτήσαμε εάν το πλωτό σπίτι τους κουνάει μας απάντησε πως είναι ήσυχα στο συγκεκριμένο σημείο του ποταμού.
4. Paxton Locher House, 8-9 Clerkenwell Green
To Paxton Locher House είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά σπίτια που έχω δει. Διαθέτει μία ανασυρόμενη γυάλινη οροφή που προσφέρει υπέροχο φυσικό φως.
Το κύριο μέρος του σπιτιού, δηλαδή το καθιστικό το οποίο είναι ενιαίο με την κουζίνα και την τραπεζαρία, σχεδιάζεται γύρω από ένα αίθριο διπλού ύψους, με τα κύρια υπνοδωμάτια να βρίσκονται στον πρώτο όροφο πάνω από τους χώρους καθιστικού.
Το φως της ημέρας εισέρχεται μέσα από μια γυάλινη οροφή η οποία ανασύρεται όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, μετατρέποντας το αίθριο σε μία μοναδική σύγχρονη αυλή. Ο ίδιος ο ιδιοκτήτης αναφέρει ότι τις περισσότερες μέρες του χρόνου, όταν δεν βρέχει δηλαδή, η οροφή είναι ανοιχτή. Άλλωστε σε περίπτωση βροχής ένας αισθητήρας την κλείνει αυτόματα.
Με την εξάλειψη της ανάγκης για συμβατικά παράθυρα, αυτός ο ασυνήθιστος σχεδιασμός καθιστά δυνατή την οικιακή χρήση μιας δύσκολης τοποθεσίας που περιβάλλεται από όλες τις πλευρές από γειτονικά κτίρια.
To σπίτι παίρνει την ονομασία του από τους αρχιτέκτονες, Richard Paxton και Heidi Locher αφού προοριζόταν αρχικά για αυτούς.
Το επόμενο OH στην Ελλάδα θα είναι αυτό της Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει προγραμματιστεί για τις 23 & 24 Νοεμβρίου 2019, με πλήθος παράλληλων δράσεων οι οποίες θα πλαισιώσουν την κύρια εκδήλωση.
Save the dates!
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Open House London πατήστε εδώ και για το Οpen House Τhessaloniki εδώ.
Ρεπορτάζ: Ιουλία Μετζιδάκη (Ioulia Metzidaki)
