Δ037.22 | Μεταξύ οδού Πειραιώς & Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου: Δίκτυο Δημοσίων Χώρων και Λειτουργιών

Τίτλος: Μεταξύ οδού Πειραιώς & Ηλεκτρικού Σιδηροδρόμου: Δίκτυο Δημοσίων Χώρων και Λειτουργιών  

Φοιτήτρια: Χρυσάνθη Μάστορη,

Επιβλέποντες.: Ειρήνη Κλαμπατσέα, Σταύρος Σταυρίδης, Σύμβουλος: Κώστας Καραδήμας

Σχολή: Ε.Μ.Π.

Η παρούσα διπλωματική αφορμάται από το ενδιαφέρων για την οδό Πειραιώς και τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, δύο αρτηρίες επικοινωνίας που ξεδιπλώνονται  παράλληλα στον αστικό ιστό. 

Η περιοχή ενδιαφέροντος εντοπίζεται ακριβώς στη ζώνη που συνδέει την Αθήνα με τον έτερο τόπο της τον Πειραιά και ταυτόχρονα βρίσκεται μεταξύ των 2 αυτών διόδων επικοινωνίας που συνδέουν τα δύο κέντρα, αποτελώντας τομές που διασπούν τη συνέχεια του οδικού δικτύου. 

Από τη ζώνη αυτή των 8 χιλιομέτρων, το ενδιαφέρων επικεντρώνεται σε μια μικρότερη περιοχή περίπου 2 χιλιομέτρων, που χαρακτηρίζεται από πολύ έντονη αίσθηση στενότητας, καθώς στην ουσία πρόκειται για μια σειρά οικοδομικών τετραγώνων που βρίσκονται “εγκλωβισμένα” ανάμεσα στους δύο άξονες.

Πρόκειται στην ουσία για τμήμα της αρχαίας οχυρωμένης οδού των Μακρών Τειχών. Ανάμεσα τους, μια στενή επιφάνεια κατειλημμένη από υπόστεγα, βιοτεχνίες και λιγοστές κατοικίες, ένα απόσπασμα γραμμική πόλης βυθισμένο σε ετερογενείς αστικούς ιστούς.

Η πρόταση αφορά τη δημιουργία ενός χώρου πρασίνου υπερτοπικού χαρακτήρα με αναφορά στο δίπολο Αθήνας- Πειραιά. 

Θεωρείται ότι ένα δίκτυο πρασίνου θα ενίσχυε το χαρακτήρα της Πειραιώς ως πολιτιστικού άξονα, ενώ σημαντική κρίθηκε η ενίσχυση του δικτύου αυτού με κτηριακές επεμβάσεις (τόνωση του οικιστικού δικτύου και ενίσχυση των κοινωφελών λειτουργιών), σε μια διαλεκτική σχέση υπαίθριου και μη υπαίθριου. 

Οι χρήσεις που προτείνονται, είτε σε εγκαταλελειμμένα κτήρια είτε σε νέα, είναι α. Κοινωνική κατοικία, β. Φοιτητική κατοικία, γ. Πολιτισμός, δ. Πολιτιστική Εκπαίδευση, ε. Αθλητισμός

στ. Αναψυχή.

Η παρέμβαση αρθρώνεται ανάμεσα στον υπάρχων αστικό ιστό, προσπαθώντας στο βαθμό που είναι εφικτό να τον σεβαστεί και χαρακτηρίζεται από προσαρμοστικότητα σε διαφορετικές ποιότητες οικοδομικών τετραγώνων, συνέχεια και εσωτερικότητα. 

Τα συστατικά στοιχεία της λύσης είναι τα εξής: δεντροφυτεμένη πράσινη διαδρομή από πατημένο χώμα, αστική πλατεία, δίκτυο κίνησης πεζού, δίκτυο κίνησης ποδηλάτου και πράσινος χώρος συγκέντρωσης.

Διακρίνονται 7 τυπολογίες επίλυσης με γνώμονα το περιβάλλον που η πράσινη διαδρομή συναντά και το πως τα συστατικά στοιχεία που αναφέρθηκαν διαπλέκονται μεταξύ τους, ενώ επιχειρήθηκε σε όλο το μήκος της ο επισκέπτης να βιώνει ένα κοινό αφήγημα.

Οι τυπολογίες είναι οι εξης: Κορύφωση, Γεφύρωση, Εισχώρηση σε ποδηλατόδρομο, αιώρηση, Αιώρηση, Οριζόντια ενεργοποίηση υπάρχοντος δρόμου, Οριζόντια ενοποίηση ακαλύπτων και τέλος Κατάβαση.

Η πρόταση στην ουσία πρόκειται για μια διαδρομή, που αποσκοπεί να προσδώσει ενότητα σε ένα πολυμορφικό περιβάλλον. 

Επιχειρήθηκε να σχεδιαστεί η σπονδυλική στήλη ενός αστικού περιβάλλοντος που θα λαμβάνει υπόψιν την ιστορία του τόπου, τις ιδιαίτερες κοινωνικο- οικονομικές συνθήκες που το διαμόρφωσαν και τα μοναδικά χωρικά χαρακτηριστικά στα οποία οδήγησαν, στην προσπάθεια σύστασης μιας πρότασης για τμήμα του άξονα Αθήνας- Πειραιά που θα βάζει στο επίκεντρο τον κάτοικο της πόλης, αποδίδοντάς του ποιότητες δημόσιου χώρου και κοινωφελών λειτουργιών.

__________________________________________________________________________

Title: Between Piraeus Street & the Electric Railway: Network of Oublic Spaces and Functions

Student: ChrysanthiMastori, Architecture NTUA, September 2022,

Supervisors: R. Klampatsea, S. Stavridis, Advisor: K. Karadimas

Institution: National Technical University of Athens

The thesis is motivated by the interest in Piraeus Street and the electric railway, two arterial roads that unfold in parallel in the urban fabric. The area of interest is located exactly in the zone that connects Athens with its collateral place, Piraeus, and at the same time it is located between these 2 channels that connect the two centers, forming intersections that disrupt the continuity of the urban network. From this zone of 8 kilometers, the interest is concentrated in a smaller area of about 2 kilometers, characterized by a very strong sense of narrowness, as it is essentially a series of building blocks that are "enclosed" between the two axes. It is part of the ancient fortified road of the Long Walls. Between them, a narrow surface occupied by sheds, crafts and a few houses, a fragment of a linear city immersed in heterogeneous urban tissues.

The proposal focuses on the design of a green space of a supralocal character with reference to the Athens-Piraeus dipole, considering that a green network would strengthen the character of Piraeus street as a cultural axis.  This network is later strengthened with building interventions (stimulation of the residential network and public functions). The proposed uses, whether in abandoned buildings or in new ones, are a. Social housing, b. Student residence, c. Cultural Center, d. Cultural Education, e. Sports f. Recreation.

The intervention is articulated between the existing urban fabric, trying as far as possible to respect it and is characterized by adaptability to different qualities of building blocks, continuity and interiority. The components of the proposal are the following: a green path made of compacted soil,urban squares, a pedestrian network, a bicycle network and green gathering areas. 7 typologies of design are distinguished based on the environment that the green route meets and how the mentioned components intertwine with each other, while an attempt was made throughout its length for the visitor to experience a common narrative.

The typologies are as follows: Ascent, Bridging, Ιntrusion, Levitation, Horizontal activation of an existing road, Horizontal consolidation of the open, exposed spaces between building blocks and finally Descent.

The proposal is essentially a route, which aims to give unity to a diverse environment, taking into account the history of the place, the particular socio-economic conditions that shaped it and the unique spatial characteristics that arosed, in the attempt to establish a proposal for part of the Athens-Piraeus axis that will focus on the city's residents, rendering them qualities of public space and public utility functions.