Διπλωματική εργασία: Περιβαλλοντικό
– Ερευνητικό Κέντρο στα Ιωάννινα
Φοιτήτριες: Ευαγγελία
Γιώτη, Αθηνά Τουτζιάρη
Υπεύθυνοι
Καθηγητές: Δημήτρης Πολυχρονόπουλος, Μαρία Γρηγοριάδου, Δημήτρης Γιουζέπας
Σχολή: Δημοκρίτειο
Πανεπιστήμιο Θράκης– Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, 2020
Τα
Ιωάννινα αποτελούν την πρωτεύουσα της
Ηπείρου και βρίσκονται στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας σε υψόμετρο 480 μέτρων.
Είναι κτισμένα στη δυτική όχθη της λίμνης Παμβώτιδας, σχεδόν στο κέντρο ενός
λεκανοπεδίου, που ορίζουν τα όρη Μιτσικέλι-Τόμαρος-Ξεροβούνι. Η λίμνη Παμβώτιδα
κατέχει σημαντικό ρόλο για την πόλη, τόσο ως αξιοθέατο για τους επισκέπτες όσο
και ως μέρος συνάθροισης για τους κατοίκους. Συνδυάζει χώρους ψυχαγωγίας, χαλάρωσης, αλλά και άθλησης με τα φαρδιά
πεζοδρόμια, τον ποδηλατόδρομο και την δυνατότητα
άσκησης υδάτινων δραστηριοτήτων. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει αντιληπτή
η υποβάθμισή της με αποτέλεσμα σήμερα να χαρακτηρίζεται ως ευτροφική, µε
προβλήματα ρύπανσης, που προέρχονται από την πόλη, αλλά και τις δραστηριότητες
στην ευρύτερη περιοχή. Λαμβάνοντας αυτό υπόψιν και θέλοντας να δημιουργήσουμε
κάτι θετικό για τον τόπο, επιλέξαμε να σχεδιάσουμε ένα
Περιβαλλοντικό-Ερευνητικό Κέντρο, το οποίο θα έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση
των κατοίκων με το περιβάλλον και την αναζωογόνηση της λίμνης. Πρόκειται για
ένα έργο το οποίο θα περιλαμβάνει χώρο ενημέρωσης για την χλωρίδα και την
πανίδα της περιοχής, χώρους σεμιναρίων και workshop, μέρη παρατήρησης της
λίμνης, ανοιχτά στο ευρύ κοινό και στα σχολεία, ενώ θα υπάρχουν και ορισμένα
εργαστήρια στα οποία θα εργάζονται ειδικοί επιστήμονες, σε συνεργασία με το
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για την προστασία του υδροβιότοπου.
Σαν
συνθετική ιδέα υπήρχε εξ αρχής η πρόθεση για τη δημιουργία δύο ξεχωριστών όγκων
οι οποίοι θα συνδέονται μέσω δευτερευόντων στοιχείων (γέφυρες και διάδρομοι)
και υπαίθριων διαμορφώσεων. Προέκυψε η ιδέα ο ένας εκ των δύο να στραφεί με
κατεύθυνση προς το κέντρο της πόλης, ώστε να ενώνει την πόλη με τη λίμνη και να
εισάγει καλύτερα τον επισκέπτη στη σύνθεση. Με τη στροφή του άξονα,
δημιουργήθηκε η εντύπωση, ότι σε κάποιο σημείο οι δύο όγκοι αν επεκταθούν νοητά
τέμνονται. Με τον τρόπο αυτό η είσοδος στη σύνθεση ως όψη από τον δρόμο
φαίνεται πιο εσωστρεφής που σταδιακά όμως ανοίγει και δημιουργεί ανοιχτούς υπαίθριους
χώρους με θέα προς τη λίμνη. Έτσι προέκυψε η τελική σύνθεση που αποτελείται από δυο
κτιριακούς όγκους τοποθετημένους σε ένα διαγώνιο και έναν κάθετο άξονα. Οι
όγκοι αυτοί δημιουργούν στο κέντρο μια μεγάλη πλατεία, ανοιχτή προς τη λίμνη
και περιμετρικά άλλες μικρότερες υπαίθριες διαμορφώσεις. Ακόμη, η σύνθεση
ολοκληρώθηκε με την ένωση των δύο όγκων μέσω μιας μεταλλικής γέφυρας, η οποία
τοποθετήθηκε περίπου στη μέση του οικοπέδου. Αξίζει να ειπωθεί ότι οι όγκοι
τοποθετήθηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να φαίνεται ότι αποδομούνται σταδιακά και
εναρμονίζονται με το περιβάλλον.
Το
θέμα της εργασίας, όντας Περιβαλλοντικό-Ερευνητικό Κέντρο είναι άρρηκτα
συνδεδεμένο με τη διατήρηση της τοπικής χλωρίδας του οικοπέδου και της
ευρύτερης περιοχής, προσδίδοντας έτσι βιοκλιματικό χαρακτήρα στη σύνθεση. Με
κύριο γνώμονα αυτό, εντάχθηκαν χώροι πρασίνου σε όσα το δυνατόν περισσότερα
σημεία, λειτουργώντας ως σημεία στάσης και τονίζοντας τη σημασία του
Περιβαλλοντικού κέντρου. Η επιλογή των υλικών στη σύνθεση βασίστηκε στον συνδυασμό
του σκυροδέματος με τα φυσικά υλικά και στην εκμετάλλευση των τοπικών υλικών
που προσφέρει η Ήπειρος. Ένα συχνό υλικό
που συναντάμε στις όψεις των παραδοσιακών κτιρίων της είναι ο ασβεστόλιθος.
Έτσι, επιλέχθηκε ητραβερτίνη, που αποτελεί είδος ασβεστόλιθου, ως επένδυση για τις
όψεις όπου υπήρχε η πρόθεση να αναδειχθούν περισσότερο, δηλαδή για την υποδοχή,
το κέντρο περιβαλλοντικής ενημέρωσης και τα εργαστήρια.
__________________________________________________________________
Diploma Thesis: Environmental-Research
Center in Ioannina
Students:
EvangeliaGioti, AthinaToutziari
Supervisors: DimitrisPolychronopoulos,
Maria Grigoriadou, DimitrisGiouzepas
Institution:
Democritus University of Thrace – Department of Architecture
Date:
October 2020, Xanthi
Ioannina
is the capital of Epirus and is located in the northwestern part of the country
at an altitude of 480 meters. It is built on the west bank of Lake Pamvotis,
almost in the center of a basin, defined by the mountains
Mitsikeli-Tomaros-Xerovouni. Lake Pamvotis plays an important role for the city, both
as an attraction for visitors and as a gathering place for residents. It
combines places of entertainment, relaxation, but also sports with the wide
sidewalks, the bike path and the possibility of exercising water activities.However, in recent years its degradation has been perceived with the
result that today it is characterized as eutrophic, with pollution problems,
coming from the city and the activities in the wider area. Considering thisand
wanting to create something positive for the place, we chose to design an
Environmental-Research Center, which will aim to raise the awareness of the
inhabitants with the environment and the revitalization of the lake.This is a project which will include information space for the flora and
fauna of the area, seminar and workshop areas, lake observation areas, open to
the general public and schools, while there will be some laboratories where
scientists will work, in collaboration with the University of Ioannina for the
protection of the wetland.
As a synthetic idea, from
the beginning there was the intention to create two separate volumes, which
will be connected through secondary elements (bridges and corridors) and
outdoor configurations. Initially, two volumes were created, parallel to each
other and perpendicular to the road.The idea
arose for one of them to turn towards the city center, in order to connect the
city with the lake and to introduce more efficiently the visitor to the
composition. The rotation of the axis, created the impression that at some
point if the two volumes expand, they will intersect.
In this way, the entrance to the composition as a view from the street seems
more introverted but gradually opens and creates open spaces with a view to the
lake. Thus emerged the final composition consisting of two building volumes
placed on a diagonal and a vertical axis.These volumes create in the
center a large square, open to the lake and other smaller outdoor
configurations around it. Furthermore, the composition was completed by joining
the two volumes through a metal bridge, which was placed approximately in the
middle of the plot. It is worth mentioning that the volumes were placed in such
a way that it seems that they are gradually decomposed and harmonized with the
environment.
The theme of the work,
being an Environmental-Research Center is inextricably linked to the
preservation of the local flora of the plot and the wider area, thus giving a
bioclimatic character to the composition. With this in mind, green spaces were
included in as many points as possible, acting as stopping points and
emphasizing the importance of the Environmental Center.The choice of materials
in the composition was based on the combination of concrete with natural
materials and the exploitation of local materials offered by Epirus. A common
material found on the facades of its traditional buildings is limestone.
Therefore, travertine, which is a type of limestone, was chosen as an
investment for the facades where it was intended to stand out more. For example
the reception, the environmental information center and the laboratories.
